Organiseer activiteiten rond ontmoeting en uitwisseling
Organiseer activiteiten rond ontmoeting en uitwisseling
Ontmoeting opzetten
Hoe bevorder je ontmoetingen tussen kinderen en jongeren waarvan de leefwerelden verder van elkaar afstaan?
Zowel het jeugdwerkbeleid als de jeugdwerksector vinden het belangrijk dat jeugdwerk ontmoetingen tussen kinderen en jongeren wiens leefwereld verder van elkaar afstaat, stimuleert. Dat gaat hand in hand met het verbreden van de leefwereld van kinderen jongeren. Daarom investeren het jeugdwerkbeleid en de jeugdwerksector sterk in activiteiten gericht op ontmoeting en uitwisseling met andere jeugdgroepen.
Verbinding creëren kan op verschillende manieren:
- Van zeer specifiek en eenmalig tot heel breed en intensief
- Van zeer spontaan
- omdat organisaties dezelfde ruimte delen bijvoorbeeld
- tot heel doordacht
- Van zeer lokaal over bovenlokaal tot internationaal
Ontmoeting opzetten en verbinding creëren, heeft ook een structurele dimensie die vergt dat organisaties (personeels)tijd en ruimte vrijmaken om contacten te leggen, bruggen te bouwen en ontmoetingen mogelijk te maken. Maar een kader creëren is niet voldoende. Soms bestaat het idee dat zo’n ontmoeting altijd harmonieus verloopt. ‘Spel’ kan inderdaad heel verbindend werken en is een belangrijke troef die het jeugdwerk in handen heeft - maar is het niet altijd het geval.
“Do no harm” blijft het voornaamste aandachtspunt als je een ontmoeting opzet. Vermijd dat kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie extra kwetsuren oplopen. Natuurlijk blijft spontane ontmoeting mogelijk. Ook zijn vrijwilligers perfect in staat om een ontmoeting tot een goed einde te brengen. Maar wanneer organisaties gerichte ontmoetingen opzetten, zijn er verschillende aandachtspunten in de omkadering cruciaal om van die ontmoeting een succeservaring te maken voor alle betrokken partijen.
Welke activiteiten doe je dan tijdens zo’n ontmoeting?
- Hoe zorgvuldig en bedachtzaam je soms omgaat met de voorbereiding van de ontmoeting, tijdens de activiteit zelf staat de ontmoeting best niet te sterk op de voorgrond. De activiteiten mogen de focus niet sterk leggen op ‘elkaar leren kennen’, want dit zou de wij-versus-zij gedachte net kunnen versterken. Activiteiten vertrekken beter vanuit wat groepen bindt: een gezamenlijk uitgangspunt zoals een gedeelde interesse, een gemeenschappelijk talent of een gezamenlijk doel. Liefst leidt de uitwisseling tot een zichtbaar resultaat en een (verschillende) ‘win’ voor alle partijen.
- Verschil mag en moet er ook zijn. Het is niet de bedoeling dat weg te werken. Activiteiten kunnen net verschillende sterktes verkennen en uitspelen. Het soort activiteit moet ook de motivatie voor de ontmoeting weerspiegelen. Deze zijn niet lukraak gekozen. Bij elkaar op bezoek gaan, is zo’n beproefd concept. Vertrek hierbij gerust vanuit de talenten van de verschillende groepen. Laat mensen dingen doen waar ze sterk in staan en zich goed bij voelen en van daaruit een brug bouwen naar de andere. Je kan bijvoorbeeld met de jeugdraad telkens vergaderen op de locatie van een andere vereniging. Die fungeert dan als ‘persoon die iedereen als gast ontvangt’ en stelt de werking voor. Ook gedeeld ruimtegebruik kan een aanleiding vormen om gezamenlijke activiteiten op te zetten.
- Bouw de activiteiten goed op, van laag- naar hoogdrempelig. Laat genoeg ruimte om kennis te maken en om te werken aan de groepsdynamiek. Creëer binnen de ontmoeting openheid om verschillen te benoemen.
- Maak de activiteit niet te dwingend, maar varieer in participatievormen met genoeg openheid en flexibiliteit. Niet iedereen hoeft altijd aan hetzelfde deel te nemen, op dezelfde manier.
- Voorzie lekker eten. Het is een activiteit die mensen aantrekt en samenbrengt. Iedereen kan het, zowat iedereen eet graag en het eten kan ook een gespreksonderwerp zijn.
- Ideaal gezien zijn ontmoetingen niet eenmalig en is er altijd een evaluatie achteraf. Een meer intense ontmoeting is bijvoorbeeld een uitwisselingsproject tussen begeleiding, zoals Switch. Je kan ook een traject opzetten waarin jongeren van verschillende partners worden samengebracht. Vertrek van een blanco blad en laat de jongeren zelf bottom-up het project invullen. Dit creëert dialoog en verbetert de groepsdynamica. Leg de nadruk op het proces, niet enkel het product. Leg de jongeren wel uit waarom je wil dat ze samenwerken.
- Denk ook eens aan een internationale samenwerking. Zo zijn er voorbeelden van twee groepen die zich samen op onbekend terrein begaven in het kader van een Europese uitwisseling. Dat kan zelfs met Europese subsidies. Lees er meer over op de website van Erasmus+ Jeugd.
- Vermijd dat één groep altijd volledig in de comfortzone zit en de andere in de paniekzone. Het is beter om beide in een stretch-zone te brengen als dat mogelijk is.