Een toegankelijk gebouw bouwen

Van bij de start van het ontwerpproces kan je er best rekening mee houden dat je gebouw voor iedereen comfortabel en gebruiksvriendelijk moet zijn. Zeker bij de realisatie van een nieuwbouw kan je toegankelijkheid volledig integreren vanaf de start. 

Goed bereikbaarheid

Toegankelijkheid betekent een goede bereikbaarheid. Dit heeft te maken met de ligging van het gebouw, de nabijheid van openbaar vervoer en diensten, de toegankelijkheid van het publiek domein zoals de oversteekplaatsen, stoepen, parkeerplaatsen, voorrijdmogelijkheid, enz. Daarnaast is het een vereiste dat je een gebouw of omgeving kan betreden. Dit betekent dat de toegang duidelijk is en voor iedereen zonder drempels te nemen is.

Vlot en veilig gebruik

In het gebouw betekent toegankelijkheid dat je vlot en veilig gebruik kan maken van het gebouw zoals het bedoeld is. Het gaat hier om meer dan brede deuren en gangen. Ook verlichting, kleurgebruik, rustpunten, sanitair, meubilair, deurbeslag of bedieningsknoppen zijn van tel. Verder moet je ook de buitenomgeving zoals een terras of buitenspeelruimte kunnen gebruiken waarvoor ze ontworpen is. 

 Leesbaarheid van de ruimte

Tot slot is ook het begrijpen zeer belangrijk. De leesbaarheid van een ruimte, het ontwerp en de logica van het plan zorgen ervoor dat je al dan niet op een vanzelfsprekende wijze ‘geleid’ worden door het gebouw. Duidelijke signalisatie is een extra steun om je weg te vinden.

Keten van toegankelijkheid

Hou zeker rekening met de ‘keten van toegankelijkheid’. Elk onderdeel van een gebouw, zowel structurele elementen als afwerkingselementen, vormen een schakel in een groter geheel. Een voorbeeld: een aangepast toilet voorzien in je jeugdlokaal is een superidee. Maar vergeet niet dat de weg naar de toilet (ingang gebouw, gang tot aan de toiletdeur, de toiletdeur zelf) vlot toegankelijk moet zijn. 

Een ontwerp voor iedereen

Om voor een integraal toegankelijke ruimte te zorgen bestaat er de ontwerpmethode van 'Universal Design’ (V.S.). In Vlaanderen spreken we over ‘Ontwerpen voor iedereen’.

Universal Design wil aparte aanpassingen op vlak van toegankelijkheid voor de bezoekers van een gebouw vermijden. Dat wil zeggen dat je aanpassingen niet enkel moet doorvoeren voor bv. iemand die blind is, andere zaken moet aanpassen voor een rolstoelgebruiker, enz.
De bedoeling is dat gebouwen, producten of dienstverlening voor iedereen op dezelfde manier toegankelijk zijn. Op die manier voelt niemand zich gediscrimineerd.

Het concept 'Universal Design’ is opgebouwd rond zeven basisprincipes:

• bruikbaar voor iedereen
• flexibel in gebruik
• eenvoudig en intuïtief gebruik
• begrijpelijke informatie
• marge voor vergissingen
• beperkte inspanning
• geschikte afmetingen en gebruiksruimten

Meer informatie over Universal Design vind je terug op de website: www.toegankelijkgebouw.be