Getuigenis: Een miscommunicatie tijdens de Sinterklaaservaring van de Oekraïense Scouts

"Eind december 2022 startte een groep lokale vrijwilligers de viering van Sinterklaas voor Oekraïense vluchtelingenkinderen in Antwerpen (in Oekraïne wordt Sinterklaas gevierd op 19 december). Enkele tieners met Oekraïense achtergrond (onder hen ook diegenen die Oekraïne ontvluchtten na de Russische invasie) boden zich aan om tijdens het evenement te helpen met vertalingen en spelletjes voor de kinderen. Op het moment van de viering dat iedereen Sinterklaas riep om tevoorschijn te komen, bleek dat de organisatoren een ander personage hadden geregeld voor de kinderen dan de leiding en vele vrijwilligers hadden gehoopt.

Het was Opa Vorst en zijn kleindochter, de hoofdrolspelers van Oud en Nieuw die als personage enorm werden gepromoot in de USSR. De USSR installeerde dit nieuw figuur om Sint Nicolaas te vervangen, die verboden was om te vieren. 

Opa Vorst en zijn kleindochter zijn nog steeds de hoofdpersonen van de kerst- en nieuwjaarsvieringen in Rusland en waren in het verleden ook populair in sommige delen van Oekraïne. Nu proberen Oekraïners meestal van hem af te komen en vieren ze alleen nog maar Sinterklaas. 

De kleine kinderen op het feest waren in ieder geval blij met het bezoek van Opa Vorst en waren dankbaar om de cadeautjes die ze kregen. Maar voor de oudere Oekraïense tienervrijwilligers was deze ervaring  met het personage dat men in Oekraïne probeert te mijden eigenlijk frustrerend. 

Het initiatief van de lokale vrijwilligers om een feestelijke dag voor de kinderen te organiseren was geweldig en bracht veel plezier. Alle jongeren deden hun uiterste best om alles op een hoog niveau te organiseren. Het was alleen jammer dat de organisatie hun huiswerk niet voldoende deed en hier niet met ons vooraf over had gepraat. Andere culture tradities op poten zetten terwijl je de cultuur niet beheerst of kent, kan echter lastig zijn en zelfs het internet kan niet altijd alle antwoorden geven. Om dergelijke situaties in veel andere contexten te voorkomen, zou het beter kunnen zijn om in de planningsfase verschillende mensen te betrekken uit de gemeenschap. Zo kan je het plan en aannames uit verschillende bronnen extra bevestigen en vermijd je fouten te maken rond een traditie met toch een hoge emotionele waarde, zeker nu."

Een getuigenis met een boodschap

• Ga altijd in gesprek met de kinderen en jongeren in je vereniging over bepaalde tradities en gebruiken of spreek de ouder(s)/voogd(en) aan. 
• Tracht tot een overeenkomst te komen in wat wel kan en wat best niet mag. 
• Voer open en duidelijke communicatie naar je achterban zodat iedereen op de hoogte is.
  
• Organiseer het feest samen, met de kinderen en hun ouder(s)/voogd(en) zodat iedereen samen een leuke tijd beleefd, want daar draait het tenslotte om.

We leven in een veranderende samenleving, verandering zijn normaal. Het is belangrijk dat dit respectvol kan zodat iedereen welkom is en zich goed voelt op het traditioneel evenement.